Cải cách thủ tục: Việt Nam đang lắng nghe tiếng nói từ các nhà đầu tư FDI

Việt Nam hiện đang bước vào giai đoạn quyết định của tiến trình cải cách hành chính. Ngày 04/10/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính ban hành Công điện số 187/CĐ-TTg, yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tăng cường kiểm soát, tập trung cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, đồng thời xây dựng quy trình hành chính thống nhất, không phụ thuộc địa giới hành chính. Tiếp đó, ngày 10/10/2025, Thủ tướng tiếp tục ban hành Công điện số 194/CĐ-TTg, chỉ đạo rà soát và đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục đầu tư cho năm 2025, thể hiện rõ quyết tâm thúc đẩy cải cách thể chế và cải thiện năng lực cạnh tranh quốc gia.

Theo Công điện 187/CĐ-TTg, 14 bộ và cơ quan ngang bộ đã đề xuất cắt giảm 2.051 trong tổng số 4.888 thủ tục hành chính, đạt 42% kế hoạch cải cách toàn quốc. Song song đó, 2.263/6.974 điều kiện kinh doanh cũng đang được xem xét tinh gọn — tương đương 32% mục tiêu tổng thế. Thủ tướng yêu cầu tất cả các bộ, ngành và địa phương phải giảm tối thiểu 30% quy trình và thủ tục hành chính, đặt ra một trong những mục tiêu cải cách quyết liệt và toàn diện nhất từ trước đến nay.

“Chúng ta phải tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp hoạt động — tinh gọn thủ tục, giảm chi phí, thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển.” — Thủ tướng Phạm Minh Chính

Đại diện cho tiếng nói chung của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), BW Industrial — một trong những doanh nghiệp phát triển bất động sản công nghiệp hàng đầu Việt Nam — đã tham gia soạn thảo và trình bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ thông qua Ban IV (Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân).

Bản kiến nghị tập trung vào các giải pháp đơn giản hóa quy trình cấp phép đầu tư, đẩy mạnh số hóa với cơ chế “một cửa điện tử” và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Các đề xuất chính bao gồm:

Theo khảo sát do BW và hãng luật YKVN phối hợp thực hiện vào tháng 7/2025, có tới 74% doanh nghiệp nước ngoài ủng hộ việc bãi bỏ IRC, thể hiện rõ mong muốn cải thiện quy trình đầu tư theo hướng nhanh gọn, minh bạch và hiệu quả hơn. Cuộc khảo sát bao gồm các nhà đầu tư quốc tế đến từ Singapore, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đan Mạch, Úc và các quốc gia khác, với quy mô vốn đầu tư dao động từ dưới 10 triệu USD đến hơn 500 triệu USD, trải rộng trên nhiều lĩnh vực như sản xuất, giáo dục, logistics, du lịch, bán lẻ và dịch vụ.

“So với các quốc gia láng giềng, quy trình đầu tư tại Việt Nam chưa được tối ưu. Tại Singapore, doanh nghiệp có thể đăng ký chỉ trong 1–2 ngày qua cổng BizFile; tại Malaysia, toàn bộ thủ tục chỉ mất 3–5 ngày thông qua MyCoID. Trong khi đó, tại Việt Nam, việc xin cấp IRC có thể kéo dài hàng tháng, thậm chí cả năm nếu dự án liên quan đến đất đai và hạ tầng.” — Ông Lance Li, Tổng Giám đốc BW Industrial, chia sẻ.

Bà Trần Thanh Hảo, Giám đốc Pháp lý của BW, cho biết mô hình IRC hiện nay vẫn mang tư duy “tiền kiểm”, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp mà không mang lại hiệu quả quản lý tương xứng. Nếu cải cách được triển khai, các thủ tục đầu tư nước ngoài có thể giảm tới 80% thời gian xử lý, rút ngắn quy trình gia nhập thị trường của nhà đầu tư từ vài tháng xuống chỉ còn vài ngày — tương đương với thị trường tại Singapore và Malaysia.

Với độ mở thương mại vượt 200% GDP, Việt Nam hiện là nền kinh tế có mức độ hội nhập thương mại lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Singapore, theo số liệu của Ngân hàng Thế giới (World Bank). Dữ liệu từ Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư Nước ngoài (VAFIE) và Tổng cục Thống kê (GSO) cho thấy, khu vực doanh nghiệp FDI đóng góp 18,7% GDP và tạo ra 35,3% tổng việc làm trên cả nước – khẳng định vai trò trụ cột của khu vực đầu tư nước ngoài trong tăng trưởng công nghiệp và phát triển kinh tế của Việt Nam.

Riêng trong năm 2024, Việt Nam đã thu hút 38,2 tỷ USD vốn FDI đăng ký, với 25,3 tỷ USD vốn giải ngân, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước – mức cao nhất từ trước đến nay, theo báo cáo của Cục Đầu tư Nước ngoài (FIA) thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính).

Trong đó, BW Industrial đóng vai trò là cầu nối giữa Việt Nam và các dòng vốn quốc tế chất lượng cao, đáp ứng hơn 90% nhu cầu thuê nhà xưởng của các nhà đầu tư nước ngoài. Hiện 85% tổng diện tích nhà xưởng cho thuê của BW được các khách hàng đến từ Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore sử dụng — những quốc gia dẫn đầu về công nghệ và chuỗi cung ứng toàn cầu. Đặc biệt, danh mục nhà xưởng xây sẵn (RBF) của BW đã góp phần thu hút gần 760 triệu USD vốn đầu tư từ các nhà sản xuất có hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng cao.

BW tự hào là một trong những đối tác hạ tầng chiến lược đồng hành cùng các nhà đầu tư FDI tại Việt Nam — không chỉ đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế, mà còn góp phần vào tiến trình cải cách hành chính, hướng tới môi trường kinh doanh minh bạch, hiệu quả và cạnh tranh hơn trên toàn quốc.